Архив | 6 октября, 2019

Աշուն կյանք

Աչքի առաջ,
Հառաչ-հառաչ,
Խորհրդավոր տերևներ,
Բունեն ընկած կեղևներ,
Հողի վրա,
Դեղին հուսով
Կողի վրա։

Լուռ, անտերունչ,
Խուլ, անմռունչ՝
Չորով-փորով կեռ ծառեր,
Ծռով-փռով լեռ քարեր,
Եվ հենավոր՝
Սարի կողին,
Ե՛վ մենավոր։

Հունձ

Հունձ

Ջեռավ ամառն ու ջեռավ,
Բերավ կատարն ու բերավ,
Ցայտեց ցորեն
Արտեն, ձորեն։
Ճամփաներում՝
Կյանք է եռում՝
Դաշտեն կալեր կիզվելով,
Հասկեն շարեր դիզվելով։Երգ ու տաղով
Ոսկի սայլեր ու որան.
Հերկ ու բաղով
Պղինձ-քայլեր շորորան։Երգ ու տաղեր՝
Ոսկի սայլեր օրորում,
Հերկ ու բաղեր՝
Պղինձ քայլեր շորորում։

 

Առաջադրանքներ

  1. Բառարանի օգնությամբ բացատրի’ր հետևյալ բառերը՝ 
    ջեռալ-եռալ

    հերկ-արորադրություն
    կալ-կալատեղ
    ցայտե-
  2. Ինչպես ես հասկանում հետևյալ պատկերները՝

Ցայտեց ցորեն
Արտեն, ձորեն։
Ցորենը արատերում ձորերում աճեց

Ճամփաներում՝
Կյանք է եռում՝
Դաշտեն կալեր կիզվելով,
Հասկեն շարեր դիզվելով։

3. Տարվա ո՞ր եղանակն է ներկայացված բանաստեղծության մեջ։ Պատասխանդ     հիմնավորի’ր պատկերների միջոցով։
Բանաստեղծությունը ներկայացնում է ամառը, դա հեշտ հասկանալ բանաստեղծությունի միքանի բառերից։

4. Ի՞նչն է բանաստեղծության մեջ ամենից շատ իշխում՝ ձա՞յնը, գո՞ւյնը, թե՞ այլ բան։ Պատասխանդ հիմնավորի’ր։

Իմ կարծիքով գույնը, որովհետև բանաստեղծության մեջ լավ երևում է ամառային վառ գույնը և ակտիվությունը։

«Սպասում»

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Բացատրի՛ր հետևյալ բառերը՝ վնգստալ, գոցել, ապրուստ, ճկուն: Կարող ես օգտվել nayiri.com էլեկտրոնային բառարանից:

Վընգստալ-ցավից ձայն հանել

գոցել-փակել

ապրուստ-ապրելու միջոց

ճկուն-ճարպիկ

2. Տրված բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների՝ հյուրանոց, լուսամուտ, հնամաշ, վիճակախաղ, ոտնաման, հուսախաբ, դժկամորեն, հայկական, անպատճառ:

հյուր-անոց=Հյուրանոց

լույս-մուտ=Լուսամուտ

հին-մաշված=Հնամաշ

վիճակ-խաղ=Վիճակախաղ

ոտ-աման=Ոտնաման

հույս-խաբել=Հուսախաբ

դժ-կամ-որեն=Դժկամորն

հայ-կական=Հայկական

ան-պատճառ=Անպատճառ

3. 10-15 նախադասությամբ գրավոր պատմի՛ր ստեղծագործությունը:շ

Կոմիտասը ձմռանը ձյան մեջ գտնում է կորցրված դրամապանակ, առաջին հայացքից երևում է, որ դրամապնակը պատկանում է աղքատ մարդու, դրամապանակի մեջ միայն մեկ մարկ է։ Կոմիտասը սպասում է դրամապանակի տիրոջը որից հետո որոշում է վիճակախաղ խաղալ և մեկ մարկով հաղթում է հայրուր մարկ դնում է դրամապանակի մեջ և սպասում է իր տիրոջին։ Հանկարծ մի կին է մոտենում ինչ որ բան փնտրելով Կոմիտասը արցնում է թե ոչինչ չի կորցրել իրսկ կինը պատասխանում է , որ իր դրամապանակն է կորցրել, Կոմիտասը վերադարձնում է դրամապանակը կնոջը և հրավիրում իր համերգին։

4.Ստեղծագործությունը բաժանի՛ր հատվածների և վերնագրի՛ր:

5. Բացատրի՛ր հետևյալ արտահայտությունները՝ ցուրտը վնգստում էր, աչքերում շողաց մի կարևոր միտք:

Սարսափելի ցուրտեր հանկարծ մի մինք ծագեծ

6. Ըստ պատմվածքի գրի՛ր Կոմիտասին բնութագրող 5 հատկանիշ:

Լավատես, ընկերասեր, տաղանդավոր, բարի, հույս տվող:

7.Ընտրի՛ր Կոմիտասի երգերից մեկը, լսի՛ր և 5-8 նախադասությամբ գրի՛ր տպավորություններիդ, ապրումներիդ մասին, ի՞նչ էիր զգում և մտածում երգը լսելիս: Այս աշխատանքդ տեղադրիր քո բլոգում:

8. Ի՞նչ է տալիս պատումին բեռլինյան տարիների հիշողությունը:

Հիշեցնում է իննսունականների ժամանակները, երբ ցուրտ էր  մութ, և դժվար էր:

9.Կոմիտասին ասում են՝ Հայ երգի Մեսրոպ Մաշտոց, ինչո՞ւ:

Մեսրոպ Մաշտոց հատնի է Հայկական տառեր ստեծելով, իսկ Կոմիտասը Հայ երեգեր ստեծելով,

Հեծանիվ

Դասարանում

Բանավոր և գրավոր վերլուծում ենք  Ճաբուա Ամիրեջիբիի Հեծանիվը պատմվածքը: Հրապարակում ենք բլոգներում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Ավարտում եք ,,Հեծանիվը,, պատմվածքի վերլուծությունը, հղումն ուղարկում

Հեծանիվը դա շատ հետաքրքիր պատմվածք է այնտեղ կա շատ կարևոր իմաստ որը հաստատ պատք կգա կյանքում։ Շատ հետաքրքիր և անսպասելիր էր վարջը երբ գլխավոր հերոսը տվեց իր հավաքած փողերը իր քրոջը որպեսզի նա լավ կյանք ապրի, չնայած նա նա ուզում էր իր համար հեծանիվ գնել։ Հետաքրքիր էր և կարևոր այն մասը երբ հերոսի հայրը նրան աշախատանքի տվեց և նա ինքնուրյուն հավաքեց հծավի համար փող։

Հայաստանի անկախության տոնը

Հայաստանի անկախության տոն, Հայաստանի պետական և ազգային տոներից մեկը։ Անկախության տոնը Հայաստանում նշվում է ամեն տարի սեպտեմբերի 21-ին։ Յուրաքանչյուր տարի մայրաքաղաք Երևանում և Հայաստանի բոլոր քաղաքներում սեպտեմբերի 21-ին կազմակերպվում են տոնական միջոցառումներ, իսկ յուրաքանչյուր հինգ տարին մեկ Երևանի Հանրապետության հրապարակում կազմակերպվում է ռազմական շքերթ: 1990 թվականի օգոստոսի 23-ին ՀՀ գերագույն խորհուրդը ընդունել է Հայաստանի անկախության հռչակագիրը, որտեղ նշված էր, որ ՀԽՍՀ-ն կազմալուծվում է և ձևավորվում է նոր պետություն՝ Հայաստանի Հանրապետությունը: 1991 թվականի սեպտեմբերի 21-ին հայ ժողովուրդը անկախության հանրաքվեի ժամանակ կողմ է քվեարկել ԽՍՀՄ կազմից դուրս գալու օգտին:

Ընկերություն

Շատերը ինչպես և ես ունեն ընկերներ մեկ, երկու կամ միքանի ընկերներ։ Ոմանք ունեն մի քանի ընկերներ, իսկ մյուսները ընդամենը, մարդ ով ունի մեկ ընկեր հավանական է, որ այդ ընկերը նրա լավագույն ընկերն է իր հին ընկերներից և նրանց կապը ավելի շատ է։ Մեզ դժվար կլինի առանց ընկերների ապրել, որովհետև նրանք են մեզ օգնում, երբ մենք դժվար իրավիճակում ենք։ Ցավոք կան մարդիկ ովքեր չարաշահում են ընկերությունը և ունենում են կեղծ ընկերներ իրենց օգուտի համար։ 

Քերականություն

Առաջադրանքներ

  1. Յուրաքանչյուր բառի  իմաստն արտահայտի՛ր բառակապակցությամբ. գտի՛ր  երկու խմբի բառերի նմանությունն ու տարբերությունը:

Ա.Դասագիրք-դասի գիրք,
հեռագիր-հեռու գիր, 
արոտավայր-արոտի վայր,
լրագիր-լուրի գիր,
ծառաբուն-ծառի բուն,
մրգաջուր-մրգի ջուր, 
մրջնաբույն-մրջնի բույն,
ծաղկեփունջ-ծաղկի փունջ,
միջնապատ-միջին պատ:

Բ.Վիպագիր-վեպ գրող,
մեծատուն-մեծ տուն,
զինակիր-զենք կրող,
ժամացույց-ժամ ցույց տվող,
կողմնացույց-կողմ ցույց տվող,
երգահան-երգ հանող,
քարահատ-քար հանող, 
պատմագիր-պատմություն գրող,
քանդկագործ-քանդակ գործող:

  1. Փակագծում տրված բառերը դարձրո´ւ հոգնակի և գրիի´ր կետերի փոխարեն:

Ամերիկացի-(վիճակագիր) վիճակագիրներ պարզել են, որ օրվա ընթացքում ամենաշատը քայլում են անասնապահերը (անասնապահ) ու հողագործները (հողագործ):  Երկրորդ տեղում գյուղական նամակատարները (նամակատար ) են: Հաջորդը մատուցողները ( մատուցող) ու բուժքույր են: Նրանցից  զգալիորեն քիչ են քայլում ոստիկանները (ոստիկան), հետախույզները (հետախույզ) ու պահակները (պահակ): Ամենից քիչ քայլում են նահանգապետները (նահանգապետ) ու նախարարները (նախարար):

  1. Տրված գոյականները դարձրո´ւ հոգնակի և տեղադրի´ր նախադասությունների մեջ:

Կետորս, բանաձև, հրացան, նավապետ, շնաձուկ, ժամացույց:

Բոլոր նավապետները էլ երազում են չբացահայտված կղզիներ գտնել:

Մեզ ասացին, որ բոլոր ժամացույցները հետ են ընկել, ու ոչ մեկը նույն ժամը ցույց չի տալիս:

Ասում են, որ շնաձկներին արյան հոտն է հրապուրում:

Այդ տարածքում աշխատող կետորսները հետևում էին կետին ու վախենում էին ,թե ևս մեկին այնուամենայնիվ կվնասի:

Ցուցադրվող հրացանները այդ նույն զինագործի որդիներն ու թոռներն էին սարքել:

Սպիտակ կատուն

Ես գրադարանում կարդացի «Սպիտակ կատուն»: Դահիճի կինը երեխա է ունենում, բայց կինը հանկարծ հիվանդանում է և երեխաունենալուց հետո մահանում է: Դահիճը դայակ է վարում, որպեսզի նա նայի իր երեխային, դայակը նրան լավ է նայում կերակրում է և որորում: Մի օր դահիճի թույլտվությամբ դայակը հեռանում է կարևոր գործի և դահիճը մնում է մեկակ երեխայի ր իր սպիտակ կատվի հետ: Դահիճը որոշում է սպիակ կատվին թողնել երեխայի հետ և և գնա իր կարճ ժամանակով դուս դահիճի գործով: Կատուն ելնում է աթոռի վրա և սկսում է օրորել երեխային, հանկարծ վերևից սև օձ է ընկնում և արագ մոտենում է երեխային որպեսզի սպանի: Կատուն միանգամից արձակվում է օձի վրա և կռիվ է սկսում, ի վերջո կատուն սպանում է օձին և կռվից հետո նրա վրա օձի այրուն է մնում: Դահիճը իր գործից վերաառնալուց տեսնում է իր հին ընկերոջը և նրանք խոսում են, Ընկերը ասում է որ չարժեր կատվին թողնել երեխայի, որ եթե երեխան նունիսկ կատվի պոչը քաշի կատուն նրան կսպանի: Դահիճը դա լսելով վածելով մեկնում է երեխայի մոտ և երբ նա դուռը բացում է տեսնում է իր կատվին այրունի մեջ և չկասկածելով սպանում է կատվին: Դահիճը երբ գալիս է իր երեխայի մոտ տեսնում է, որ երեխան անվնաս պառկած է, իսկ նրա կողքը սպանված սև օձ:

Պատմություն

Առաջադրանք 1.Դասարանական

ՙՙՔրիստոնեության ընդունումը որպես պետական կրոն՚՚թեման /Հայոց պատմության դասագիրք,7-րդ դասարան, էջ 11-13, պատասխանել 1-ին, 2-րդ, 5-րդ հարցերին/

Լրացուցիչ

Փորձիր գտնել , պատմել վերը նշված նկարների մասին:

Տրդատ Գ Մեծը հայ Արշակունի արքա է (287–330 թթ.), 301 թ-ին 
քրիստոնեությունը Հայաստանում, աշխարհում առաջինը, հռչակել է 
պետական կրոն: Հայ առաքելական եկեղեցու տոնելի սրբերից է:

Մովսես Խորենացին նրան բնորոշել է որպես Հայոց վերջին հզոր թագավոր:
Մանկահասակ Տրդատին հոր՝ Խոսրով Ա Մեծի դավադիր սպանությունից հետո (ըստ Ագաթանգեղոսի՝ սպանել է Գրիգոր Լուսավորչի հայրը՝ Անակ Պարթևը) նախարար Արտավազդ Մանդակունին փախցրել է Հռոմ: Տրդատը կրթվել և դաստիարակվել է հռոմեական արքունիքում, վայելել է Ավրելիանոս, Տակիտոս, Պրոբոս և Կարոս կայսրերի հովանավորությունը: Տիրապետել է լատիներենին և հունարենին: Ֆիզիկական արտակարգ ուժի շնորհիվ աչքի է ընկել կրկեսամարտերում, զինավարժության մեջ, նաև Հռոմեական կասրության մղած պատերազմներում: 


Տանը

1.Ներկայացնել փոքրիկ ուսումնասիրություն/մեկ կես էջի սահմանում/նշված տոներից որևիցե մեկի մասին, հիմնավորել նրա կապը հին հայկական հեթանոսական շրջանի հետ.«Ամանոր», «Տրնդեզ»,«Խաղողօրհնեք», «Վարդավառ», «Բարեկենդան»:

Հոլի

2. Հայ հին Վիպաշխարհ/ կարդալ ՙՙՏրդատ Մեծ՚՚-ից մինչև ՙՙԽոսրով և Դատաբե, ընտրել մեկ պատմությունը պատրաստել փոքրիկ ֆիլմ քո ձայնագրությամբ՚՚/

3.«Գրիգոր Լուսավորիչ» տեսաֆիլմ/ դիտելուց հետո մի քանի նախադասությամբ շարադրիր՝ամենադուրեկած. ամենաանհավատալի, ամենանաանսպասելի պատումը, պատում,  որի հետ համաձայն չես/

Հ.Գ. Կարող ես ընտրել , կատարել 2-րդ,3-րդ առաջադրանքներից մեկը:

Առաջադրանք 2

Դասարանական

Հայաստանի ռազմական ու տնտեսական հզորության վերականգնումը/ դասագիրք Էջ 13-15, պատասխանել հարցերին/

Տանը.

Ներկայացնել, համեմատել Տրդատ 3-րդ Մեծի և Խոսրով  Բ Կոտակի արտաքին ներքին քաղականությունները/մեկ էջի սահմանում:

Տրդատ Գ Մեծ (250-ական թվականներ – 330), Մեծ Հայքի Արշակունի թագավոր 287 թվականից։ Հայոց թագավոր Խոսրով Բ Արշակունու (272-287) որդին։ Կրթվել և դաստիարակվել է հռոմեական արքունիքում: Ըստ պատմիչներ Ագաթանգեղոսի և Մովսես Խորենացու, տիրապետելով արտակարգ ուժի, աչքի է ընկել կրկեսամարտերում, ինչպես նաև՝ Հռոմեական կայսրության մղած պատերազմներում։

Խոսրով Բ (3-րդ դար — 287ՎաղարշապատԱյրարատ), Մեծ Հայքի արքա (252-287)։ Սպանվել է 287 թվականին՝ Անակ Պարթևի կողմից։ Նրան փոխարինել է որդին՝ Տրդատ Գ Մեծը։ Խոսրով Բ-ն դավանում էր զրադաշտականություն, և խոչընդոտում էր քրիստոնեության տարածմանը։ Սպանվել է 287 թվականին՝ Շապուհ I-ի հրահանգով պարթև Անակի կողմից՝ Վաղարշապատում։ Հայ ազնվականությունը վրեժ է լուծում նրանից, սպանվում են Անակի ընտանիքի բոլոր անդամները, բացի երիտասարդ Գրիգորից։

Օժանդակ աղբյուրներ

« Տրդատ 3-րդ Մեծ»

«Խոսրով Բ Կոտակ»

«Տրդատ 3-րդ Մեծ» տեսաֆիլմ