Փոշեցման գործողության ժամանակ երկբջջիջային փոշային հատիկը տեղափոխվում է ռիցի պեստիայի վրա, այստեղ նա գեներատիվ բջջիջ է փոշային հատիկին կիսվում է երկու սպեռների մյուսը վիգիտատիվը երկանում է առաջանում է փոշային խողովակ նրա մոտ մի սպեռինը պատռաստվում է զավիստ պեստիկին որտեղ գտնվում է աճող պարկ որտեղ ձվաբջիջներ են: Երկու սեռական օրգաների միաձուլումից հետո առաջանում է զիգոտներ: Եկրորդ սպերինը միաձուլվում է միջուկով այդպիսի ձևով գունավոր բույսերին բերմանացման կատարվում է երկմիաձուլմամբ: Առաջջին սպեռմինը միաձուլվում է ձվաբջիջի հետ, իսկ եկրորդը փաթաթում է առաջին սպեռնին: Այդ գործողությունը բացահայտել է ռուսական գիտնականը Ռամաշա ակադեմիայում և անվանեց դա կրկնակի բերմանացում: Զիգոտից միքանի կվելուց հետո պատեռվում է գերաճ ը ապագա բույսը: Մեջտեղի բջջիջը նույնպես կիսվում է և առաջացնելով բջջիջ ինդասպեռնը, պաարները սնդային նյութերը գարաճի համար: Պակռովից յոթ զաչատկայից առաջանում է սերմերը և կևեղը: Բերացումից հետո յոթ զաչատկայից պատռվում է սերմը որը պաուրնակում է կևեղից գերաճի և ենդասպեռնից:
Архив | 13 декабря, 2019
Ինքնաստուգում
- Գոյական անվան խոսքիմաստային կարգի մեջ մտնող բառերը ցույց են տալիս առարկայի հասկացողություն։ Գոյական եզրույթը գոյ արմատից է, որը նշանակում է «կա, է, գոյություն ունի»։ Եվ նախապես գոյական են ճանաչվել տեսանելի, շոշափելի առարկաները, այսինքն՝ առարկա ցույց տվող բառերը։ Այնուհետև ընդհանրական դառնալով՝ գոյական են դիտվել ոչ միայն մարդու կողմից ընկալվող, տեսանելի, շոշափելի առարկաները, այլև մեր գիտակցությամբ առարկայացված հասկացությունները, օրինակ՝ բուժում, սեր, հաղթանակ։ Այսպիսով՝ գոյական են համարվում առարկա և առարկայական հասկացություններ ցույց տվող բառերը։ Գոյականի խոսքիմասային կարևոր առանձնահատկությունը առարկայականությունն է։
2. Գոյականների տեսակներն են (ընդգծի՛ր ճիշտ պատասխանը).
- Հասարակ և հատուկ, թանձրացական (նյութական) և վերացական, անորոշ-որոշյալ գոյականներ, շնչավոր և անշունչ գոյականներ
- Հասարակ և հատուկ, թանձրացական (նյութական) և վերացական, անձ և ոչ անձ ցույց տվող, շնչավոր և անշունչ գոյականներ
- Անձ և ոչ անձ ցույց տվող, շնչավոր և անշունչ, հասարակ և հատուկ գոյականներ
3. Ստորև հասարակ գոյականների սահմանումն է, հատուկ գոյականինն ի՛նքդ սահմանիր:
Այն բառերը, որոնք անվանում են առարկայի տեսակը ընդհանուր կերպով և կարող են մասնավորվել տվյալ տեսակի բոլոր առարկաների վրա, կոչվում են հասարակ գոյականներ, օրինակ` աղջիկ, մարտ, գյուղ և այլն:
Միևնույն տեսակին պատկանող, ամեն մի առանձին առարկային տրվող անունները կոչվում են հատուկ անուն կամ հատուկ գոյական, օրինակ` Աննա, Հայկ, Հայաստան, Աղստև և այլն:
4.Լրացրո՛ւ բաց թողնված տարբերակը.
Հատուկ անուններ են՝
- Անձնանունները
- Կենդանիներին տրվող անունները
- Կազմակերպությունների, հիմնարկների, թերթերի, գրական երկերի անվանումները
- Տեղանունները
5. Գրի՛ր.
- Թանձրացական գոյականի 5 օրինակ
տուն, սեղան, մարդ, համակարգիչ, աղջիկ
- Վերացական գոյականի 5 օրինակ
սեր, ուրախություն, վախ, տխրություն, երանկություն
- Անշունչ գոյականի 5 օրինակ
տուն, սեղան, գետ, սար, մազ
- Շնչավոր գոյականի 5 օրինակ
աղջիկ, գայլ, վարորդ, բժիշկ, բու
- Անձ ցույց տվող գոյականի 5 օրինակ
Աշոտ, երեխա, ծնող, մարդ
- Իր ցույց տվող գոյականի 5 օրինակ
շուն, գրիչ, ծառ, կոշիկ, կատու
6. Լրացրո՛ւ բաց թողնված հատվածները.
Գոյական անուններն ունեն երկու թիվ՝ եզակի և հոգնակի։ Եզակի թիվը ցույց է տալիս եզակի, մասնավոր առակա կամ տվյալ տեսակի առարկան ընդհանրապես, ինչպես՝ ծառ, տղա։ Բառի ուղիղ ձևն է։ Հոգնակի թիվը ցույց է տալիս նույն տեսակի մեկից ավելի առարկաներ՝ ծառեր, տղաներ։ Կազմվում է եր և ներ վերջավորությունների միջոցով։ Միավանկ բառերին ավելանում է եր վերջավորությունը, իսկ բազմավանկներին՝ ներ-ը։
7.Գրի՛ր, թե ոնց է կազմվում տվյալ բառերի հոգնակին (պետք չէ դարձնել հոգնակի թիվ, այլ` գրել սահմանումը):
Բեռ, գառ, լեռ, եզ, դուռ, մատ, նուռ, ծունկ, թոռ, կուռ, ծոռ, ձուկ, հարս, մուկ բառերը հոգնակին կազմում են հետևյալ կերպ (պետք չէ դարձնել հոգնակի թիվ, այլ` գրել սահմանումը).
Մի շարք գրաբարյան բառեր հոգնակիի կազմության ժամանակ վերականգնում են ն մասնիկը՝ ստանալով ներ վերջավորությունը։
8.Գրի՛ր, թե ոնց է կազմվում տվյալ բառերի հոգնակին (պետք չէ դարձնել հոգնակի թիվ, այլ`գրել սահմանումը):
Կին, մարդ, պարոն բառերը հոգնակին կազմում են հետևյալ կերպ. (պետք չէ դարձնել հոգնակի թիվ, այլ` գրել սահմանումը).
Կին, մարդ, պարոն բառերի հոգնակին կազմվում է -այք և -իկ մասնիկների միջոցով:
9. Լրացրո՛ւ բաց թողնված հատվածները.
Բաղադրյալ գոյականները, որոնց վերջին բաղադրիչը միավանկ արմատ է, երկու ձևով են հոգնակի կազմում: Եթե այդ միավանկ արմատը գոյականի իմաստ ունի (օրինակ՝ դաշտավայր, հեռագիր), ավելանում է –եր վերջավորություն: Իսկ եթե բառավերջի միավանկ արմատը բայարմատ է (օրինակ՝ ժամացույց, վիպագիր), ավելանում է– ներ վերջավորությունը:
10 .Հոլովիր կամուրջ, մորաքույր, տուն, ամառ բառերը:
Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ) -կամուրջ, մորաքույր, տուն, ամառ
Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)-կամրջի, մորաքրոջ, տան, ամառվա
Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)-կամրջին, մորաքրոջը, տանը, ամառվան
Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)-կամրջից, մորաքրոջից, տնից, ամառվանից
Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)-կամրջով, մորաքրոջով, տնով, ամառով
Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ-կամրջում, մորաքրոջ մեջ, տան մեջ, ամառվա մեջ
11. Սեղան, խնձոր, մարդ, պատմություն անորոշ գոյականները դարձրո՛ւ որոշյալ:
Սեղանը, խնձորը, մարդը, պատմությունը:
Շարժման ճանապարհ և ժամանակի հաշվարկը
Գիտելիքների ստուգում առաջանդրանքներ մաս առաջին
1. Ինչքան ժամանակում հեծանիվը կանցնի 250 մ ունենալով 5մ/վ արագություն.
1250վ, 20 վ, 50վ, 30վ
2. Նավակը ինչ հեռավորության վրա կգտնվի նավահնգստից շարժումը սկսելուց 15վ հետո, եթե նա շարժվում է գետի հոսանքով: Ջրի հոսանքի արագությունը 4մ/վ է:
30մ, 40մ, 50մ, 60մ
3. գնացքը շարժվում է 60կմ/ժ արագությամբ: Նա ինչ հեռավորություն կանցնի 1,5ժ-ում:
120կմ, 80կմ, 90կմ, 150կմ
4. Դիտորդը կայծակի փայլատակումը տեսնելուց 5վ-ն հետո լսեց որոտ ձայնը: Ինչ հեռավորության վր տեղի ունեցավ կայցը, եթե ընդունենք, որ լույսը տարածվում է համարյա ակնթարթորեն, իսկ ձայնի արագությունը 0.34կմ/վ է:
170մ, 68մ, 1700մ, 345մ, 335մ
5. Արհեստական արբանյակը Երկրի շուրջ մեկ պտույտի ընթացքում անցավ 43200կմ: Ինչքան ժամանակում նա մեկ լրիվ պտույտ կատարեց Երկրի շուրը, եթե նրա աչագությունը 8000մ/վ է:
2100վ, 3600վ, 5400վ, 8000վ, 540վ
Կարեն Մարգարյան 